Het Schermersoproer

vervaardiger: Jan van Diepenbeeck ()
datering: circa 1600
techniek: olieverf op doek, 92.0 x 152.0 cm
collectie: 's-Hertogenbosch, Het Noordbrabants Museum (00852)

Schermutselingen op de markt van Den Bosch naar aanleiding van het afkondigen van de aansluiting van de stad bij de Unie van Utrecht vanaf het bordes van het stadhuis op 1 juli 1579. Spaansgezinde burgers raakten slaags met het calvinistische schermersgilde, voorstanders van de aansluiting. De Calvinisten moesten de stad ontvluchten. Het stuk werd geschilderd op last van het stadsbestuur en moest dienen ter versiering van het altaar dat jaarlijks bij de plechtige dankzegging en processie ter nagedachtenis van de overwinning der katholieke burgers op de calvinisten, bij de gevangenpoort aan de markt werd opgesteld. Het toont het burgeroorlog-karakter van de Opstand.